پزشکی
دایسکشن آئورت یا Aortic dissection

خلاصه
دایسکشن آئورت چیست؟ دایسکشن آئورت یا Aortic dissection یک بیماری جدی است که در آن یک پارگی در لایه داخلی شریان اصلی بدن (آئورت) رخ می دهد. خون به درون پارگی می رود و باعث می شود لایه های داخلی و میانی آئورت از هم جدا شوند. اگر خون از دیواره آئورت خارجی عبور کند، دایسکشن آئورت اغلب مرگبار است.
عارضهی دایسکشن آئورت نسبتا غیرمعمول است. معمولا در مردان در دهه های ۶۰ و ۷۰ زندگی آنها رخ می دهد. علائم دایسکشن آئورت ممکن است شبیه به بیماری های دیگر باشد و اغلب منجر به تاخیر در تشخیص شود. با این حال، هنگامی که یک دایسکشن آئورت زود تشخیص داده می شود و به سرعت درمان می شود، شانس زنده ماندن تا حد زیادی افزایش می یابد.
فهرست محتوا
علائم
علائم دایسکشن آئورت ممکن است مشابه علائم سایر عارضههای قلبی مانند حمله قلبی باشد. علائم و نشانه های معمول عبارتند از:
* درد شدید ناگهانی قفسه سینه یا کمر، که اغلب به عنوان یک احساس از هم گسستگی یا پاره شدن توصیف می شود، که تا گردن یا پایین کمر گسترش می یابد.
* درد شدید ناگهانی معده
* از دست دادن هوشیاری
* تنگی نفس
* علائمی شبیه به سکته مغزی، از جمله مشکلات ناگهانی بینایی، مشکل در صحبت کردن، و ضعف یا از دست دادن حرکت (فلج) در یک طرف بدن
* نبض ضعیف در یک دست یا ران در مقایسه با دست دیگر
* درد پا
* مشکل در راه رفتن
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
اگر درد قفسه سینه شدید، غش کردن، تنگی نفس ناگهانی یا علائم سکته مغزی دارید، با ۱۱۵ یا اورژانس تماس بگیرید. این علائم و نشانه ها همیشه به خاطر یک بیماری جدی نیستند، اما بهتر است به سرعت توسط پزشک مورد معاینه قرار بگیرید. تشخیص و درمان زودهنگام ممکن است به نجات جان شما کمک کند.
دلایل
دایسکشن آئورت از ناحیه ضعیف شدهی دیواره آئورت ناشی می شود.
بسته به اینکه کدام قسمت آئورت تحت تاثیر قرار می گیرد، دایسکشن آئورت به دو گروه تقسیم می شود:
* نوع A. این نوع شایع ترین و خطرناک ترین پارگی در قسمتی از آئورت است که از قلب خارج می شود. پارگی ممکن است در آئورت فوقانی (آئورت صعودی یا آئورت بالارو) نیز رخ دهد که ممکن است به ناحیه شکم گسترش یابد.
* نوع B. این نوع شامل یک پارگی در آئورت تحتانی است (آئورت نزولی یا آئورت پایین رو) که ممکن است تا شکم نیز گسترش یابد.
عوامل خطر
برخی از مواردی که ممکن است خطر دایسکشن آئورت را افزایش دهند عبارتند از:
* فشار خون بالا کنترل نشده (فشار خون بالا)
* سخت شدن سرخرگ ها (آترواسکلروز)
* شریان ضعیف و برآمده (آنوریسم آئورت)
* نقص دریچه آئورت (دریچهی آئورت دوطرفه (bicuspid aortic valve))
* تنگ شدن آئورت در هنگام تولد (تنگی آئورت)
بیماری های ژنتیکی خاص خطر ابتلا به تشریح آئورت را افزایش می دهند، از جمله:
* سندرم ترنر. فشار خون بالا، مشکلات قلبی و سایر بیماری ها ممکن است ناشی از این اختلال باشند.
* سندرم مارفان. این وضعیتی است که در آن بافت همبند که ساختارهای مختلفی را در بدن پشتیبانی می کند، ضعیف است. افراد مبتلا به این اختلال اغلب سابقه خانوادگی آنوریسم آئورت و سایر رگ های خونی یا سابقه خانوادگی دایسکشن آئورت را دارند.
* سایر اختلالات بافت همبند. این شامل سندرم نشانگان اهلرز-دنلوس یا Ehlers-Danlos، گروهی از اختلالات بافت همبند است که شامل مفاصل شل و رگ های خونی شکننده و نیز سندرم لوئیس-دیترز یا Loeys-Dietz است که باعث شریان های پیچ خورده، به خصوص در گردن می شود.
التهاب سرخرگ ها (آرتریت شریان تمپورال یا Giant Cell Arteritis) نیز ممکن است خطر دایسکشن آئورت را افزایش دهد.
سایر عوامل خطر بالقوه برای دایسکشن آئورت عبارتند از:
* جنسیت. مردان با احتمال بیشتری نسبت به زنان دچار دایسکشن آئورت می شوند.
* سن. احتمال دایسکشن آئورت در افراد ۶۰ سال به بالا بیشتر است.
* مصرف کوکائین. این ماده مخدر به طور موقت فشار خون را افزایش می دهد.
* بارداری. به ندرت، دایسکشن آئورت در زنان سالم در طول بارداری رخ می دهد.
* وزنه برداری با شدت بالا. این نوع از تمرین و سایر تمرینات مقاومتی شدید ممکن است با افزایش فشار خون در طول فعالیت، خطر دایسکشن آئورت را افزایش دهد.
عوارض
عوارض دایسکشن آئورت می تواند عبارتند از موارد زیر باشد:
* مرگ به دلیل خونریزی شدید داخلی
* آسیب در اندام های داخلی بدن مانند نارسایی کلیه یا آسیب های روده ای تهدید کننده حیات
* سکته مغزی
* آسیب دریچه آئورت (نارسایی دریچه آئورت) یا پارگی در پوشش اطراف قلب (تامپوناد قلبی)
پیش گیری
شما می توانید با جلوگیری از آسیب دیدگی قفسه سینه و برداشتن گام هایی برای سالم نگه داشتن قلب، خطر دایسکشن آئورت را کاهش دهید.
* فشار خون را کنترل کنید. اگر فشار خون بالا دارید، یک دستگاه اندازه گیری فشار خون خانگی تهیه کنید تا به شما کمک کند فشار خون خود را کنترل کنید.
* سیگار نکشید. اگر سیگار یا دخانیات مصرف می کنید، قدم هایی برای ترک آنها بردارید.
* وزن ایده آل خود را حفظ کنید. از رژیم غذایی کم نمک با میوه ها، سبزیجات و غلات کامل فراوان پیروی کنید و به طور منظم ورزش کنید.
* کمربند ایمنی ببندید. این کار خطر آسیب به قفسه سینه در طول یک تصادف رانندگی را کاهش می دهد.
با پزشک خود همکاری کنید. اگر سابقه خانوادگی دایسکشن آئورت، اختلال بافت همبند یا دریچهی آئورت دوطرفه دارید، به دکتر بگویید. اگر آنوریسم آئورت دارید، ببینید هر چند وقت یکبار نیاز به نظارت دارید و آیا جراحی برای ترمیم آنوریسم شما ضروری است یا خیر.
اگر شما یک بیماری ژنتیکی دارید که خطر دایسکشن آئورت را افزایش می دهد، پزشک شما ممکن است داروهایی را تجویز کند، حتی اگر فشار خون شما طبیعی باشد.
تشخیص
تشخیص یک دایسکشن آئورت می تواند یک چالش باشد زیرا علائم آن مشابه بسیاری از بیماری های دیگر است. پزشک شما ممکن است فکر کند که شما یک دایسکشن آئورت دارید اگر:
* درد ناگهانی قفسه سینه مانند تیر کشیدن
* تفاوت فشار خون بین دست راست و چپ
* گسترده شدن آئورت روی قفسه سینه
آزمایش های تشخیص دایسکشن آئورت شامل موارد زیر است:
اکوکاردیوگرام اکو کاردیوگرافی از راه مری (TEE). این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از قلب در حال فعالیت استفاده می کند. یک TEE نوع خاصی از اکوکاردیوگرام است که در آن یک پروب اولتراسوند یا یک پروب سونوگرافی (مبدل) از طریق مری شما هدایت می شود و در نزدیکی قلب شما قرار می گیرد. این تست تصویر واضح تری از قلب و آئورت شما نسبت به یک اکوکاردیوگرام معمولی به پزشک شما می دهد.
* اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) قفسه سینه. اشعه ایکس برای تولید تصاویر مقطعی از بدن استفاده می شود. یک سی تی اسکن قفسه سینه می تواند تشخیص دایسکشن آئورت را تایید کند.
* آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA). یک MRA از یک میدان مغناطیسی و انرژی موج رادیویی برای ایجاد تصاویری از رگ های خونی شما استفاده می کند.
درمان
دایسکشن آئورت یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که نیاز به درمان فوری دارد. درمان ممکن است شامل جراحی یا دارو، بسته به ناحیهای که آئورت درگیر شده باشد.
دایسکشن آئورت نوع A
درمان برای دایسکشن آئورت نوع A ممکن است شامل موارد زیر باشد:
* جراحی. جراحان تا حد امکان آئورت دچار دایسکشن شده را خارج می کنند و مانع از نشت خون به دیواره آئورت می شوند. یک لوله مصنوعی برای بازسازی آئورت استفاده می شود. اگر دریچه آئورت در نتیجه آئورت آسیب دیده نشت کند، ممکن است همزمان تعویض شود. دریچه جدید در داخل پیوند قرار می گیرد.
* داروها. داروهایی برای کاهش ضربان قلب و کاهش فشار خون تجویز می شوند که می توانند از بدتر شدن دایسکشن آئورت جلوگیری کنند. این داروها ممکن است به افراد مبتلا به دایسکشن آئورت نوع A داده شوند تا فشار خون را قبل از جراحی کنترل کنند.
دایسکشن آئورت نوع B
درمان دایسکشن آئورت نوع B ممکن است شامل موارد زیر باشد:
* داروها. همان داروهایی که برای درمان دایسکشن آئورت نوع A استفاده می شوند ممکن است بدون جراحی برای درمان دایسکشن آئورت نوع B استفاده شوند.
* جراحی. این روش مشابه روش مورد استفاده برای اصلاح یک دایسکشن آئورت نوع A است. گاهی اوقات استنت ها – لوله های توری سیمی کوچک که به عنوان نوعی داربست عمل می کنند – ممکن است در آئورت قرار داده شوند تا دایسکشن آئورت نوع B پیچیده را ترمیم کنند.
پس از درمان، ممکن است نیاز به مصرف دارو برای کنترل فشار خون خود تا آخر عمر داشته باشید. ممکن است نیاز به سی تی اسکن منظم یا اسکن MRI برای نظارت بر وضعیت خود داشته باشید.
پزشکی
آترواسکلروز یا تصلب شرایین؛ Atherosclerosis

فهرست محتوا
خلاصه
آترواسکلروز چیست؟ آترواسکلروز و یا آرتریواسکلروز یا بیماری تصلب شرایین که در انگلیسی به آن Arteriosclerosis یا Atherosclerosis میگویند، گاهی اوقات به یک معنی به کار می روند، اما بین این دو اصطلاح تفاوت وجود دارد.
آرتریواسکلروز هنگامی رخ می دهد که رگ های خونی که اکسیژن و مواد مغذی را از قلب به بقیه بدن حمل می کنند، ضخیم و سفت می شوند و گاهی جریان خون را به اندام ها و بافت ها محدود می کنند. شریان های سالم انعطاف پذیر و کشسان هستند. اما به مرور زمان، دیواره های شریان ها می توانند سفت شوند، یک بیماری که معمولا سخت شدن شریان ها نامیده می شود.
آترواسکلروز نوع خاصی از تصلب شرایین است.
آترواسکلروز تجمع چربی ها، کلسترول و مواد دیگر در داخل و روی دیواره شریان است. این تجمع پلاک نامیده می شود. پلاک می تواند باعث تنگ شدن شریان ها و مسدود شدن جریان خون شود. پلاک همچنین می تواند بترکد و منجر به لخته شدن خون شود.
اگرچه آترواسکلروز اغلب به عنوان یک مشکل قلبی در نظر گرفته می شود، اما می تواند بر شریان ها در هر جایی از بدن تاثیر بگذارد. آترواسکلروز را می توان درمان کرد. عادات سالم سبک زندگی می تواند به جلوگیری از آترواسکلروز کمک کند.
علائم
آترواسکلروز یا تصلب شرایین خفیف معمولا هیچ علامتی ندارد.
علائم آترواسکلروز معمولا تا زمانی که یک سرخرگ آنقدر تنگ یا مسدود نشده باشد که نتواند خون کافی را برای اندام ها و بافت ها تامین کند، اتفاق نمی افتد. گاهی اوقات یک لخته خون به طور کامل جریان خون را مسدود می کند. لخته ممکن است از هم بپاشد و باعث حمله قلبی یا سکته مغزی شود.
علائم آترواسکلروز متوسط تا شدید به این بستگی دارد که کدام شریان ها تحت تاثیر قرار می گیرند. برای مثال:
* اگر در شریان های قلبی تان آترواسکلروز دارید، ممکن است درد قفسه سینه یا فشار (آنژین) داشته باشید.
* اگر دچار آترواسکلروز یا تصلب شرایین در شریان های منتهی به مغز خود هستید، ممکن است دچار بی حسی یا ضعف ناگهانی در دست ها یا پاهای خود، اشکال در صحبت کردن یا گفتار، از دست دادن موقت بینایی در یک چشم، یا تحلیل رفتن عضلات صورت خود شوید. این علائم نشان دهنده یک حمله ایسکمیک گذرا (TIA)است. یک TIA درمان نشده می تواند منجر به سکته مغزی شود.
* اگر دچار آترواسکلروز در شریان های دست و پای خود هستید، ممکن است علائم بیماری شریان محیطی مانند درد پا در هنگام راه رفتن یا کاهش فشار خون در اندام مبتلا را داشته باشید.
* اگر در شریان های منتهی به کلیه های خود آترواسکلروز داشته باشید، ممکن است دچار فشار خون بالا یا نارسایی کلیه شوید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر فکر می کنید آترواسکلروز دارید، با پزشک خود صحبت کنید. همچنین به علائم اولیه ناشی از کمبود جریان خون مانند درد قفسه سینه (آنژین)، درد پا یا بی حسی توجه کنید.
تشخیص و درمان زودهنگام می تواند از بدتر شدن آترواسکلروز جلوگیری کند و از حمله قلبی، سکته مغزی یا یک اورژانس پزشکی دیگر جلوگیری کند.
دلایل
آترواسکلروز یک بیماری به آرامی در حال بدتر شدن است که ممکن است از اوایل کودکی آغاز شود. علت آترواسکلروز بطور دقیق مشخص نیست. ممکن است با آسیب یا صدمه به لایه داخلی یک سرخرگ شروع شود. آسیب ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
* فشار خون بالا
* کلسترول بالا
* تری گلیسرید بالا که نوعی چربی (لیپید) در خون است
* سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو
* دیابت
* مقاومت انسولین
* چاقی
* التهاب ناشی از یک علت ناشناخته یا ناشی از بیماری هایی مانند آرتروز، لوپوس، پسوریازیس یا بیماری التهابی روده
هنگامی که دیواره داخلی یک سرخرگ آسیب ببیند، سلول های خونی و مواد دیگر ممکن است در محل آسیب جمع شوند و در پوشش داخلی سرخرگ ایجاد شوند.
با گذشت زمان، چربی ها، کلسترول ها و مواد دیگر نیز در دیواره داخلی شریان های قلب جمع می شوند. این تجمع پلاک نامیده می شود. پلاک می تواند باعث تنگ شدن شریان ها و مسدود شدن جریان خون شود. پلاک همچنین می تواند بترکد و منجر به لخته شدن خون شود.
عوامل خطر
سخت شدن شریان ها در طول زمان رخ می دهد. پیری یک عامل خطر برای آترواسکلروز است. چیزهای دیگری که ممکن است خطر آترواسکلروز را افزایش دهند عبارتند از:
* سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودرس
* رژیم غذایی ناسالم
* دیابت
* فشار خون بالا
* کلسترول بالا
* سطوح بالای پروتئین واکنشی C (CRP)، نشانگر التهاب
* عدم ورزش
* چاقی
* آپنه خواب
* سیگار کشیدن و مصرف سایر دخانیات
عوارض
عوارض آترواسکلروز یا عوارض تصلب شرایین به این بستگی دارد که کدام شریان ها باریک یا مسدود می شوند. برای مثال:
* بیماری عروق کرونر. هنگامی که آترواسکلروز شریان های نزدیک به قلب شما را تنگ می کند، ممکن است دچار بیماری عروق کرونر شوید که می تواند باعث درد قفسه سینه، حمله قلبی یا نارسایی قلبی شود.
* بیماری شریان کاروتید. هنگامی که آترواسکلروز شریان های نزدیک به مغز شما را تنگ می کند، ممکن است دچار بیماری شریان کاروتید شوید. این امر می تواند باعث حمله ایسکمیک گذرا (TIA) یا سکته مغزی شود.
* بیماری سرخرگ محیطی. هنگامی که آترواسکلروز شریان های دست ها یا پاهای شما را تنگ می کند، ممکن است دچار مشکلات جریان خون در دست ها و پاهای خود شوید که بیماری سرخرگ محیطی نامیده می شود. این امر می تواند شما را نسبت به گرما و سرما کم تر حساس کند و خطر سوختگی یا سرمازدگی را افزایش دهد.
* آنوریسم یا رگبرآمدگی. آترواسکلروز همچنین می توانند باعث آنوریسم شوند، یک عارضه جدی که می تواند در هر جایی از بدن رخ دهد. اغلب افراد مبتلا به آنوریسم هیچ علامتی ندارند. درد و تپش در ناحیه آنوریسم ممکن است رخ دهد و یک اورژانس پزشکی است. اگر آنوریسم بترکد، می تواند باعث خونریزی در داخل بدن شود.
* بیماری مزمن کلیوی. آترواسکلروز می تواند باعث تنگ شدن شریان های منتهی به کلیه ها شود. تنگ شدن این شریان ها مانع رسیدن خون غنی از اکسیژن کافی به کلیه ها می شود. کلیه ها به جریان خون کافی برای کمک به فیلتر کردن محصولات زائد و حذف مایعات اضافی نیاز دارند.
پیش گیری
همان تغییرات سبک زندگی سالم توصیه شده برای درمان آترواسکلروز نیز به پیش گیری از آن کمک می کند. این تغییرات سبک زندگی می تواند به سالم نگه داشتن شریان ها کمک کند:
* ترک سیگار
* خوردن غذاهای سالم
* ورزش کردن به طور منظم
* حفظ وزن سالم
* بررسی و حفظ فشار خون سالم
* بررسی و حفظ سطح کلسترول و قند خون سالم
تشخیص
پزشک شما معاینه فیزیکی را انجام می دهد و در مورد سابقه سلامت شخصی و خانوادگی شما سؤال می کند. ممکن است شما به پزشک متخصص در بیماری های قلبی (متخصص قلب و عروق) مراجعه کنید. پزشک ممکن است هنگام گوش دادن به شریان ها با گوشی، صدای وزوز گوش را بشنود.
بسته به نتایج معاینات فیزیکی، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است یک یا چند آزمایش را پیشنهاد دهد، از جمله:
- آزمایش خون. آزمایش خون معمولا برای بررسی سطح قند خون و کلسترول انجام می شود. سطوح بالای قند خون و کلسترول خطر آترواسکلروز را افزایش می دهد. یک آزمایش پروتئین فعال (CRP) نیز ممکن است برای بررسی پروتئین مرتبط با التهاب شریان ها انجام شود.
- الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG). این تست سریع و بدون درد، فعالیت الکتریکی قلب را اندازه گیری می کند. در طول یک ECG، سنسورها به قفسه سینه و گاهی به بازوها یا پاها متصل می شوند. حسگرها را به دستگاهی متصل می کنند که نتایج را نمایش یا چاپ می کند. یک ECG می تواند به تعیین اینکه آیا جریان خون به قلب کاهش یافته است یا خیر، کمک کند.
- تست استرس ورزشی. اگر علائم شما معمولا در طول ورزش رخ می دهد، پزشک شما ممکن است این تست را توصیه کند. شما روی تردمیل راه می روید یا سوار یک دوچرخه ثابت می شوید در حالی که قلب شما تحت نظارت است. از آنجا که ورزش پمپاژ قلب را سخت تر و سریع تر از بیشتر فعالیت های روزانه می کند، یک تست استرس ورزشی می تواند مشکلات قلبی را نشان دهد که در غیر این صورت ممکن است از بین برود.
- اکوکاردیوگرام. این تست از امواج صوتی برای نشان دادن جریان خون در قلب استفاده می کند.
- سونوگرافی داپلر. پزشک شما ممکن است از یک دستگاه سونوگرافی ویژه (سونوگرافی داپلر) برای اندازه گیری فشار خون شما در نقاط مختلف دست یا پای شما استفاده کند. این اندازه گیری ها می توانند سرعت جریان خون در شریان ها را نشان دهند.
- تست شاخص بازو – قوزک (ABI). این آزمایش فشار خون مچ پا را با فشار خون در بازو مقایسه می کند. این آزمایش برای بررسی آترواسکلروز در شریان های پاها و پاها انجام می شود. تفاوت اندازه گیری مچ پا و بازو ممکن است به دلیل بیماری عروق محیطی باشد که معمولا ناشی از آترواسکلروز است.
- کاتتریزاسیون قلبی و آنژیوگرافی. این آزمایش می تواند نشان دهد که آیا شریان های کرونری باریک یا مسدود شده اند یا خیر. یک لوله انعطاف پذیر بلند و نازک (کاتتر)در یک رگ خونی، معمولا در کشاله ران یا مچ قرار می گیرد و به قلب هدایت می شود. یک رنگ از طریق کاتتر به شریان های قلب جریان می یابد. این رنگ به سرخرگ ها کمک می کند تا در تصاویر گرفته شده در طول آزمایش واضح تر نشان داده شوند.
- اسکن کلسیم عروق کرونر. این آزمایش که اسکن قلب نیز نامیده می شود، از تصویربرداری توموگرافی کامپیوتری (CT)برای ایجاد تصاویر دقیق از قلب استفاده می کند. این آزمایش می تواند رسوبات کلسیم در دیواره شریان را نشان دهد. نتایج این آزمایش به صورت یک امتیاز داده می شود. وقتی کلسیم وجود دارد، امتیاز بالاتر است، خطر بیماری قلبی بیشتر است.
- سایر آزمایش های تصویربرداری. آنژیوگرافی تشدید مغناطیسی (MRA) یا توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) نیز ممکن است برای مطالعه شریان ها مورد استفاده قرار گیرد. این آزمایش ها می توانند سخت شدن و باریک شدن شریان های بزرگ و همچنین آنوریسم ها را نشان دهند.
درمان
تغییرات سبک زندگی، مانند خوردن یک رژیم غذایی سالم و ورزش کردن، ممکن است تمام چیزی باشد که برای درمان آترواسکلروز نیاز است. اما گاهی اوقات ممکن است به دارو یا روش های جراحی نیاز باشد.
داروها
بسیاری از داروهای مختلف برای کند کردن یا حتی معکوس کردن اثرات آترواسکلروز موجود هستند. در اینجا برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان آترواسکلروز آورده شده اند:
- استاتین ها و سایر داروهای کاهش کلسترول. کاهش شدید کلسترول لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL) می تواند تجمع رسوبات چربی در شریان ها را کند، متوقف یا حتی معکوس کند.
استاتین ها معمولا برای کاهش کلسترول، بهبود سلامت شریان و جلوگیری از آترواسکلروز به کار می روند. انواع دیگری از داروهای کاهنده کلسترول وجود دارند که شامل نیاسین، فیبرات و اسید صفراوی هستند. ممکن است به بیش از یک نوع داروی کلسترول نیاز داشته باشید.
- آسپرین. آسپرین به رقیق شدن خون و جلوگیری از لخته شدن خون کمک می کند. مصرف روزانه آسپرین ممکن است برای پیشگیری اولیه از حمله قلبی یا سکته مغزی در افراد خاص توصیه شود. مصرف روزانه آسپرین می تواند عوارض جانبی جدی از جمله خونریزی در معده و روده ها داشته باشد. مصرف روزانه آسپرین را بدون صحبت با پزشک معالج خود شروع نکنید.
- داروهای فشار خون. داروهای کاهش فشار خون به معکوس کردن آترواسکلروز کمک نمی کنند. در عوض از عوارض مربوط به این بیماری پیش گیری یا درمان می کنند. برای مثال، برخی از داروهای فشار خون می توانند به کاهش خطر حمله قلبی کمک کنند.
داروهای دیگر ممکن است برای کنترل سایر بیماری ها مانند دیابت که خطر آترواسکلروز را افزایش می دهد، تجویز شوند. داروها همچنین ممکن است برای درمان علائم خاص آترواسکلروز، مانند درد پا در طول ورزش تجویز شوند.
جراحی یا روش های دیگر
گاهی اوقات درمان تهاجمی تر برای درمان آترواسکلروز لازم است. اگر علائم شدید یا انسداد داشته باشید، ممکن است نیاز به عمل جراحی یا عمل جراحی داشته باشید، از جمله:
* آنژیوپلاستی و قرار دادن استنت. این روش که مداخله عروق کرونر از راه پوست (PCI) نیز نامیده می شود، به باز کردن یک شریان مسدود شده کمک می کند. یک لوله انعطاف پذیر بلند و نازک (کاتتر) در یک رگ خونی، معمولا در کشاله ران یا مچ قرار داده می شود و به سوی انسداد هدایت می شود. سپس یک بالون روی نوک یک لوله کاتتر می تواند برای باز کردن شریان استفاده شود.
* اندارترکتومی (برداشتن انتهای آتروم دار سرخرگ). گاهی اوقات برای برداشتن پلاک از دیواره های یک شریان باریک نیاز به جراحی است. هنگامی که این عمل بر روی شریان های گردن (شریان های کاروتید) انجام می شود، اندآرترکتومی کاروتید نامیده می شود.
* فیبرینولیتیک تراپی: اگر یک لخته در یک سرخرگ جریان خون را مسدود می کند، ممکن است از یک داروی حل کننده لخته برای جدا کردن آن استفاده کنید.
* جراحی پیوند بای پس شریان کرونری (CABG). جراح یک رگ خونی سالم را از بخش دیگری از بدن می گیرد تا مسیر جدیدی برای خون در قلب ایجاد کند. سپس خون به اطراف شریان کرونری مسدود یا باریک شده می رود. CABG یک جراحی قلب باز است. این جراحی معمولا تنها در کسانی انجام می شود که شریان های قلب باریک زیادی دارند.
سبک زندگی و درمان های خانگی
انجام برخی تغییرات سبک زندگی می تواند به سالم نگه داشتن شریان ها کمک کند و می تواند از آترواسکلروز جلوگیری کند. این نکات مربوط به سلامت قلب را امتحان کنید:
* سیگار نکشید. سیگار کشیدن به شریان ها آسیب می رساند. سیگار کشیدن یک عامل خطر عمده برای بیماری عروق کرونر است. نیکوتین رگ های خونی را تنگ می کند و قلب را مجبور می کند سخت تر کار کند. سیگار نکشیدن یکی از بهترین راه ها برای کاهش خطر عوارض آترواسکلروز مانند حمله قلبی است.
* ورزش کنید. ورزش کردن در بیشتر روزهای هفته جریان خون را بهبود می بخشد، فشار خون را کاهش می دهد و خطر شرایطی را که خطر آترواسکلروز و بیماری قلبی را افزایش می دهد، کاهش می دهد.
حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت هوازی شدید در هفته یا ترکیبی از این دو را داشته باشید. شما می توانید به جای آسانسور از پله ها استفاده کنید، در طول ساعت ناهار در اطراف ساختمان راه بروید، یا در حین تماشای تلویزیون کمی نشست و برخاست انجام دهید.
* حفظ وزن سالم. اضافه وزن خطر بیماری عروق کرونر را که ناشی از آترواسکلروز است، افزایش می دهد. از دست دادن حتی مقدار کمی از وزن می تواند به کاهش این خطر کمک کند.
* غذاهای سالم بخورید. رژیم غذایی سالم سرشار از میوه، سبزیجات و غلات کامل و کم کربوهیدرات های تصفیه شده، قندها، چربی اشباع شده و سدیم می تواند به کنترل وزن، فشار خون، کلسترول و قند خون کمک کند.
سعی کنید نان سبوس دار را به جای نان سفید جایگزین کنید. سیب، موز یا هویج را به عنوان میان وعده میل کنید. برچسب های تغذیه ای را بخوانید تا میزان نمک و چربی را بررسی کنید. از چربی های اشباع نشده مانند روغن زیتون استفاده کنید. جایگزین های قند و شکر را کاهش دهید یا از آن اجتناب کنید.
* استرس را مدیریت کنید. راه هایی برای کمک به کاهش استرس عاطفی پیدا کنید. ورزش بیشتر، تمرین ذهن آگاهی و ارتباط با دیگران در گروه های حمایتی برخی از راه های مهار استرس هستند. تکنیک های آرام بخشی مانند یوگا یا تنفس عمیق نیز ممکن است مفید باشند. این روش ها می توانند به طور موقت فشار خون را کاهش دهند و خطر ابتلا به آترواسکلروز را کاهش دهند.
اگر کلسترول بالا، فشار خون بالا، دیابت یا بیماری مزمن دیگری دارید، با پزشک خود برای مدیریت این بیماری و ارتقای سلامت کلی کار کنید.
طب جایگزین
تصور بر این است که برخی از غذاها و مکمل های گیاهی ممکن است به کاهش کلسترول بالا و فشار خون بالا کمک کنند. دو عامل خطر عمده برای ابتلا به آترواسکلروز هستند. مکمل ها و محصولاتی که ممکن است برای آترواسکلروز موثر باشند عبارتند از:
* آلفا – لینولنیک اسید
* جو
* بتا سیتواسترول ( که در مکمل ها و برخی از مارگارین ها، مانند Promise Active یافت می شود)
* پسیلیوم بلوند (در پوسته دانه و محصولاتی مانند متاموسیل یافت می شود)
* کلسیم
* کاکائو
* روغن ماهی
* سیر
* چای سبز
* سبوس جو دو سر (که در جو دو سر و جو کامل یافت می شود)
* سیتوستانول (که در مکمل ها و برخی مارگارین ها مانند بنکول یافت می شود)
قبل از اضافه کردن هر یک از این مکمل ها یا سایر مکمل ها به درمان آترواسکلروز خود پزشک صحبت کنید. برخی از مکمل ها می توانند با داروها تعامل داشته باشند و عوارض جانبی مضری ایجاد کنند.
آماده شدن برای قرار ملاقات با پزشک
اگر فکر می کنید ممکن است آترواسکلروز داشته باشید یا به دلیل سابقه خانوادگی قوی بیماری قلبی، نگران ابتلا به آترواسکلروز هستید، با پزشک قرار ملاقات بگذارید تا سطح کلسترول شما بررسی شود.
این اطلاعات به شما کمک می کند تا برای قرار ملاقات آماده شوید.
کاری که می توانید انجام دهید
* از هر گونه محدودیت پیش از بارداری آگاه باشید. هنگامی که قرار ملاقات می گذارید، از خود بپرسید که آیا کاری لازم است از قبل انجام دهید، مانند محدود کردن رژیم غذایی. بسیاری از آزمایش های خونی، از جمله کلسترول و تری گلیسرید، نیاز دارند که شما از خوردن و نوشیدن برای ساعات مشخصی قبل از آزمایش ها اجتناب کنید.
* هر نشانه ای که دارید را یادداشت کنید. آترواسکلروز یک عامل خطر برای بیماری قلبی است. همیشه به پزشک خود بگویید که آیا علائمی مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس دارید. چنین اطلاعاتی به راهنمایی درمان کمک می کند.
* اطلاعات شخصی مهم، از جمله سابقه خانوادگی کلسترول بالا، بیماری قلبی، سکته مغزی، فشار خون بالا یا دیابت، و هر گونه استرس عمده یا تغییرات زندگی اخیر را یادداشت کنید.
* فهرستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
* در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود را همراه ببرید. کسی که با شما می رود ممکن است چیزی را به یاد بیاورد که از دست داده اید یا فراموش کرده اید.
* برای صحبت در مورد رژیم غذایی و عادات ورزشی خود آماده باشید. اگر در حال حاضر رژیم غذایی یا ورزش سالمی ندارید، پزشک شما می تواند نکاتی در مورد چگونگی شروع به کار به شما بدهد.
* سوالاتی را بنویسید تا از پزشک خود بپرسید.
* تهیه لیستی از سوالات به شما کمک می کند تا بیش ترین وقت را با پزشک خود بگذرانید. برای آترواسکلروز، برخی سوالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
* چه آزمایش هایی لازم دارم؟
* بهترین درمان چیست؟
* چه غذاهایی باید بخورم یا از خوردن آن ها اجتناب کنم؟
* سطح مناسب تمرینات ورزشی چیست؟
* چند بار به تست کلسترول نیاز دارم؟
* گزینه های درمان اولیه که پیشنهاد می کنید چیست؟
* آیا یک جایگزین عمومی برای دارویی که تجویز می کنید وجود دارد؟
* چگونه می توانم آن ها را با هم مدیریت کنم؟
* آیا باید متخصصی را ببینم؟
* آیا بروشور یا مطالب چاپی دیگری هست که من بتوانم مطالعه کنم؟ شما چه وب سایت هایی را توصیه می کنید؟
در پرسیدن سوال های دیگری که در فهرست بالا قرار ندارند تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری داشته باشید؟
پزشک شما احتمالا سوالات زیادی می پرسد، از جمله:
* آیا سابقه خانوادگی کلسترول بالا، فشار خون بالا یا بیماری قلبی دارید؟
* رژیم غذایی و عادات ورزشی شما چگونه است؟
* آیا سیگار می کشید یا به هر شکلی از تنباکو استفاده می کردید؟
* آیا با راه رفتن احساس ناراحتی در قفسه سینه یا درد در پاها دارید؟
* آیا سکته مغزی یا بی حسی توضیح داده نشده، سوزش یا ضعف یک طرف بدن، یا مشکل در صحبت کردن داشته اید؟
در این میان چه کاری می توانید انجام دهید؟
هرگز برای ایجاد تغییرات سبک زندگی سالم مانند ترک سیگار، خوردن غذاهای سالم و ورزش بیشتر زود نیست. این ها راه های سادهای برای محافظت از خود در برابر آترواسکلروز و عوارض آن از جمله حمله قلبی و سکته مغزی هستند.
پزشکی
آپاندیسیت؛ Appendicitis

فهرست محتوا
خلاصه
آپاندیسیت چیست؟ آپاندیسیت یا Appendicitis التهاب آپاندیس است، یک کیسه انگشتی شکل که از روده بزرگ شما در سمت راست پایین شکم بیرون می زند.
آپاندیسیت باعث درد در ناحیه تحتانی شکم راست می شود. با این حال، در بیشتر افراد، درد در اطراف ناف شروع می شود و سپس حرکت می کند. با بدتر شدن التهاب، درد آپاندیسیت معمولا افزایش می یابد و در نهایت شدید می شود.
اگرچه هر کسی می تواند آپاندیسیت ایجاد کند، اغلب در افراد بین ۱۰ تا ۳۰ سال رخ می دهد. درمان استاندارد حذف جراحی آپاندیس است.
علائم
علائم و نشانه های آپاندیسیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
* درد ناگهانی که از سمت راست شکم تحتانی آغاز می شود
* درد ناگهانی که از اطراف ناف شما آغاز می شود و اغلب به سمت پایین شکم راست منتقل می شود.
* دردی که اگر سرفه کنید، راه بروید یا حرکات تکان دهندهی دیگری انجام دهید بدتر می شود.
* تهوع و استفراغ
* از دست دادن اشتها
* تب خفیف که ممکن است با پیشرفت بیماری بدتر شود
* یبوست یا اسهال
* نفخ شکمی
* باد شکم
محل درد ممکن است بسته به سن و موقعیت آپاندیس شما متفاوت باشد. هنگامی که باردار هستید، ممکن است درد از ناحیه بالای شکم شما به نظر برسد زیرا آپاندیس شما در طول بارداری بیشتر است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما یا کودکتان علائم و نشانه های نگران کننده ای دارید با پزشک قرار ملاقات بگذارید. درد شدید شکمی نیاز به توجه فوری پزشکی دارد.
دلایل
انسداد در پوشش آپاندیس که منجر به عفونت می شود، علت احتمالی آپاندیسیت است. باکتری ها به سرعت تکثیر می شوند و باعث می شوند آپاندیس ملتهب، متورم و پر از چرک شود. اگر به سرعت درمان نشود، آپاندیس می تواند پاره شود.
عوارض
آپاندیسیت می تواند عوارض جدی ایجاد کند، مانند:
* آپاندیس پاره شده. پارگی، عفونت را در سراسر شکم شما پخش می کند. این وضعیت نیاز به جراحی فوری برای برداشتن آپاندیس و تمیز کردن حفره شکمی شما دارد.
* یک پاکت از چرک که در شکم شکل می گیرد. اگر آپاندیس شما پاره شود، ممکن است یک پاکت از عفونت ایجاد کنید (آبسه). در اغلب موارد، جراح با قرار دادن یک لوله از طریق دیواره شکم به داخل آبسه، آبسه را تخلیه می کند. این لوله حدود دو هفته در جای خود باقی می ماند و به شما آنتی بیوتیک داده می شود تا عفونت برطرف شود.
پس از رفع عفونت، عمل جراحی برای برداشتن آپاندیس انجام می شود. در برخی موارد، آبسه تخلیه می شود و آپاندیس بلافاصله از بدن خارج می شود.
تشخیص
برای کمک به تشخیص آپاندیسیت، پزشک شما احتمالا سابقه ای از علائم و نشانه های شما را دریافت کرده و شکم شما را بررسی می کند.
آزمایش ها و روش های مورد استفاده برای تشخیص آپاندیسیت عبارتند از:
* معاینه جسمی برای ارزیابی درد. پزشک شما ممکن است فشار ملایمی را بر ناحیه دردناک اعمال کند. هنگامی که فشار به طور ناگهانی آزاد می شود، درد آپاندیسیت اغلب بدتر احساس خواهد شد و نشان می دهد که پریتونیوم یا صفاق مجاور ملتهب است.
* پزشک شما همچنین ممکن است به دنبال سفتی شکم و تمایل شما برای سفت کردن ماهیچه های شکمی در پاسخ به فشار بر روی آپاندیس ملتهب باشد.
* پزشک شما ممکن است از یک انگشت روغنی شده و دستکش برای معاینه مقعدی تحتانی (معاینه دیجیتال رکتال) استفاده کند. از زنان در سن باروری ممکن است یک معاینه لگنی خواسته شود تا مشکلات احتمالی زنان که می تواند باعث درد شود را بررسی کنند.
* آزمایش خون. این کار به پزشک شما اجازه می دهد تا تعداد بالای گلبول های سفید خون را که ممکن است نشان دهنده عفونت باشد، بررسی کند.
* آزمایش ادرار. پزشک شما ممکن است از شما بخواهد که تا آزمایش ادرار انجام دهید تا مطمئن شوید که عفونت دستگاه ادراری یا سنگ کلیه باعث درد شما نمی شود.
* آزمایش های تصویربرداری. پزشک شما همچنین ممکن است برای کمک به تایید آپاندیسیت یا یافتن علل دیگر برای درد شما، اسکن توموگرافی کامپیوتری یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) را تجویز کند.
درمان
درمان آپاندیسیت معمولا شامل جراحی برای برداشتن آپاندیس ملتهب است. قبل از جراحی ممکن است یک دوز آنتی بیوتیک برای درمان عفونت به شما داده شود.
جراحی برای برداشتن آپاندیس (آپاندیسکتومی)
آپاندیس برداری یا آپاندیسکتومی را می توان به صورت جراحی باز با استفاده از یک برش شکمی در حدود طول ۲ تا ۴ اینچ (۵ تا ۱۰ سانتی متر) انجام داد (لاپاراتومی). یا جراحی را می توان از طریق چند برش کوچک شکمی انجام داد (جراحی لاپاراسکوپی). در طول یک جراحی آپاندیس برداری لاپاراسکوپی، جراح ابزارهای جراحی خاص و یک دوربین ویدئویی را به شکم شما وارد می کند تا آپاندیس را خارج کند.
به طور کلی، جراحی لاپاراسکوپی به شما اجازه می دهد تا سریع تر بهبود پیدا کنید و با درد و زخم کم تر درمان را طی نمایید. جراحی لاپاراسکوپی آپاندیس ممکن است برای سالمندان و افراد مبتلا به چاقی بهتر باشد.
اما جراحی لاپاراسکوپی برای همه مناسب نیست. اگر آپاندیس شما پاره شده و عفونت فراتر از آپاندیس گسترش یافته است یا آبسه دارید، ممکن است به یک آپانکتومی باز نیاز داشته باشید که به جراح شما اجازه می دهد حفره شکمی را تمیز کند.
بعد از آپاندیس یک یا دو روز را در بیمارستان بگذرانید.
کشیدن آبسه قبل از جراحی آپاندیس
اگر آپاندیس شما ترکیده باشد و یک آبسه در اطراف آن تشکیل شده باشد، ممکن است آبسه با قرار دادن یک لوله از طریق پوست شما به داخل آبسه تخلیه شود. آپاندیسکتومی می تواند چندین هفته بعد از کنترل عفونت انجام شود.
سبک زندگی و درمان های خانگی
برای کمک به التیام بدن خود به چند هفته استراحت برای رسیدن به بهبودی پس از جراحی برداشتن آپاندیس نیاز دارید. در طی این مدت به رعایت موارد زیر توجه کنید:
* در ابتدا از فعالیت شدید اجتناب کنید. اگر آپاندیس برداری شما به صورت لاپاراسکوپی انجام شد، فعالیت خود را به مدت سه تا پنج روز محدود کنید. اگر جراحی برداشتن آپاندیس باز داشتید، فعالیت خود را به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز محدود کنید. همیشه از پزشک خود در مورد محدودیت های فعالیت خود و زمانی که می توانید فعالیت های عادی را پس از جراحی از سر بگیرید، سوال کنید.
* هنگامی که سرفه می کنید از شکم خود محافظت کنید. یک بالش روی شکم خود قرار دهید و قبل از سرفه، خندیدن یا حرکت برای کمک به کاهش درد به شکم خود فشار وارد کنید.
* اگر داروهای درد کمکی به شما نمی کنند با پزشک تماس بگیرید. درد، استرس بیشتری بر بدن شما وارد می کند و روند درمان را کند می کند. اگر با وجود داروهای درد هنوز درد دارید، با پزشک خود تماس بگیرید.
* زمانی که آمادهی از سرگیری فعالیت هستید بلند شوید و حرکت کنید. به آرامی حرکت کردن را شروع کنید و با احساسی که نسبت به آن دارید، فعالیت خود را افزایش دهید. با پیاده روی های کوتاه شروع کنید.
* زمانی که خسته هستید بخوابید. هنگامی که بدن شما بهبود می یابد، ممکن است متوجه شوید که احساس خواب آلودگی بیشتری نسبت به حالت معمول دارید. هر وقت لازم شد استراحت کنید.
* در مورد بازگشت به محل کار یا مدرسه با دکترتان صحبت کنید. شما می توانید زمانی که احساس می کنید به سر کار بازگردید را دریابید. کودکان ممکن است بتوانند کم تر از یک هفته پس از جراحی به مدرسه بازگردند. آن ها باید دوتا چهار هفته صبر کنند تا فعالیت های شدید مانند کلاس های ورزشی یا ورزش کردن را از سر بگیرند.
طب جایگزین
پزشک شما داروهایی را برای کمک به کنترل درد پس از جراحی برداشتن آپادندیس تجویز خواهد کرد. برخی از درمان های مکمل و جایگزین، هنگامی که با داروهای شما مورد استفاده قرار می گیرند، می توانند به کنترل درد کمک کنند. از پزشک خود در مورد گزینه های ایمن مانند موارد زیر سوال بپرسید:
* فعالیت هایی مانند گوش دادن به موسیقی و صحبت کردن با دوستان، که ذهن شما را از درد دور می کند. پرت کردن حواس به خصوص در کودکان می تواند موثر باشد.
* تصاویر راهنما، مانند بستن چشم ها و فکر کردن به یک مکان مورد علاقه.
آماده شدن برای قرار ملاقات با پزشک
اگر درد شکم دارید با پزشک خانواده خود قرار ملاقات بگذارید. اگر آپاندیسیت دارید، احتمالا در بیمارستان بستری می شوید و برای برداشتن آپاندیس به جراح مراجعه می کنید.
کاری که می توانید انجام دهید
هنگامی که قرار ملاقات را می گذارید، از خود بپرسید آیا کارهایی که باید از قبل انجام دهید، مانند ناشتا بودن قبل از انجام یک آزمایش خاص وجود دارد یا خیر. فهرستی از موارد زیر تهیه کنید:
* علائم شما، از جمله علائمی که به نظر می رسد ربطی به دلیل قرار ملاقات شما ندارند
* اطلاعات کلیدی شخصی، از جمله استرس های عمده، تغییرات اخیر زندگی و سابقه پزشکی خانواده
* تمام داروها، ویتامین ها یا سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، از جمله دوز آن ها
* سوالاتی که باید از پزشک بپرسید
در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود را همراه خود ببرید تا به شما در به خاطر سپردن اطلاعاتی که به شما داده می شود، کمک کند.
برای بیماری آپاندیسیت، برخی سوالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
* آیا آپاندیسیت دارم؟
* آیا به آزمایش های بیشتری نیاز دارم؟
* غیر از آپاندیسیت چه چیز دیگری می توانستم داشته باشم؟
* آیا من به عمل جراحی نیاز دارم؟
* خطرات برداشتن آپاندیس چیست؟
* چه مدت باید بعد از جراحی در بیمارستان بمانم؟
* چقدر طول می کشد تا بهبودی حاصل شود؟
* چه زمانی بعد از عمل جراحی آپاندیس می توانم به سر کار برگردم؟
* آیا می توان گفت که آپاندیس من ترکیده است؟
در پرسیدن سوال های دیگر تردید نکنید.
از پزشک خود چه انتظاری داشته باشید؟
پزشک شما احتمالا چندین سوال از شما می پرسد، مانند:
* درد شکمی از کی شروع شد؟
* کجای بدن شما درد می کند؟
* آیا درد شما را تحت تاثیر قرار داده است؟
* درد شما چقدر شدید است؟
* چه چیزی درد شما را شدیدتر می کند؟
* چه چیزی به تسکین درد شما کمک می کند؟
* تب دارید؟
* آیا احساس تهوع می کنید؟
* چه علائم و نشانه های دیگری دارید؟
پزشکی
آنمی آپلاستیک یا آپلازی؛ Aplastic anemia

فهرست محتوا
خلاصه
آنمی آپلاستیک چیست؟ آنمی آپلاستیک یا کم خونی آپلاستیک که به آپلازی نیز معروف است و به انگلیسی Aplastic anemia نامیده می شود، نام یک بیماری است که زمانی رخ می دهد که بدن شما تولید سلول های خونی جدید کافی را متوقف می کند. این بیماری شما را خسته و بیشتر در معرض عفونت و خونریزی کنترل نشده قرار می دهد.
کم خونی آپلاستیک یک بیماری نادر و جدی است که می تواند در هر سنی ایجاد شود. ممکن است به طور ناگهانی رخ دهد، یا می تواند به آرامی رخ دهد و در طول زمان بدتر شود. می تواند خفیف یا شدید باشد.
درمان کم خونی آپلاستیک ممکن است شامل دارو، انتقال خون یا پیوند سلول های بنیادی باشد که به پیوند مغز استخوان نیز معروف است.
علائم
علائم کم خونی آپلاستیک ممکن است دیده نشود و می توان گفت که آنمی آپلاستیک می تواند هیچ علامتی نداشته باشد. در صورت وجود، علائم و نشانه ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
* خستگی
* تنگی نفس
* ضربان قلب سریع یا نامنظم
* پوست رنگ پریده
* عفونت های مکرر یا طولانی مدت
* کبودی غیرقابل توضیح یا سریع
* خونریزی بینی و خونریزی لثه
* خونریزی طولانی مدت از بریدگی ها
* خارش پوست
* سرگیجه
* سردرد
* تب
کم خونی آپلاستیک می تواند کوتاه مدت باشد، یا می تواند مزمن شود. می تواند شدید و حتی کشنده باشد.
دلایل
سلول های بنیادی در مغز استخوان سلول های خونی – گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها- را تولید می کنند. در کم خونی آپلاستیک، سلول های بنیادی آسیب می بینند. در نتیجه، مغز استخوان یا خالی است (آپلاستیک) یا حاوی سلول های خونی کمی است (هیدروپلاستیک).
شایع ترین علت کم خونی آپلاستیک حمله سیستم ایمنی بدن به سلول های بنیادی در مغز استخوان است. سایر عواملی که می توانند به مغز استخوان آسیب برسانند و بر تولید سلول های خونی تاثیر بگذارند عبارتند از:
* درمان های پرتودرمانی و شیمی درمانی. در حالی که این درمان های مبارزه با سرطان سلول های سرطانی را می کشند، می توانند به سلول های سالم از جمله سلول های بنیادی در مغز استخوان نیز آسیب برسانند. آنمی آپلاستیک می تواند یک اثر جانبی موقتی از این درمان ها باشد.
* قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی. مواد شیمیایی سمی، مانند برخی از آنها در سموم دفع آفات و حشره کش ها ، و بنزن ، ماده ای در بنزین ، با کم خونی آپلاستیک مرتبط است. اگر از قرار گرفتن مکرر در معرض مواد شیمیایی که باعث بیماری شما می شوند، اجتناب کنید، این نوع کم خونی ممکن است بهبود یابد.
* استفاده از برخی داروهای خاص. مانند داروهایی که برای درمان آرتریت روماتوئید و برخی آنتی بیوتیک ها استفاده می شوند، می توانند باعث کم خونی آپلاستیک شوند.
* اختلالات خودایمنی. یک اختلال خودایمنی که در آن سیستم ایمنی شما به سلول های سالم حمله می کند، ممکن است شامل سلول های بنیادی در مغز استخوان شما باشد.
* عفونت ویروسی. عفونت های ویروسی که بر مغز استخوان تاثیر می گذارند می توانند در ایجاد کم خونی آپلاستیک نقش داشته باشند. ویروس هایی که با آنمی آپلاستیک مرتبط هستند شامل هپاتیت، اپستین-بار، سیتومگالوویروس، پاروویروس B19 و HIV هستند.
* بارداری. سیستم ایمنی بدن شما ممکن است در دوران بارداری به مغز استخوان شما حمله کند.
* عوامل ناشناخته. در بسیاری از موارد، پزشکان قادر به شناسایی علت کم خونی آپلاستیک (آنمی آپلاستیک ایدیوپاتیک) نیستند.
ارتباط با سایر اختلالات نادر
برخی از افراد مبتلا به آنمی آپلاستیک یا آپلازی یک اختلال نادر به نام هموگلوبینوری حملهای شبانه ( Paroxysmal nocturnal hemoglobinuria) که سابقاً سندرم مارشیفاوا میشلی نامیده میشد نیز دارند که باعث می شود گلبول های قرمز خون خیلی زود تجزیه شوند. این بیماری می تواند منجر به کم خونی آپلاستیک شود، یا کم خونی آپلاستیک می تواند به هموگلوبینوری حملهای شبانه تبدیل شود.
کم خونی فانکونی یک بیماری نادر و ارثی است که منجر به کم خونی آپلاستیک می شود. کودکانی که با آن متولد می شوند معمولا کوچک تر از حد متوسط هستند و نقص های مادرزادی مانند اندام های توسعه نیافته دارند. این بیماری با کمک آزمایش خون تشخیص داده می شود.
عوامل خطر
باید دانست که بیماری کم خونی آپلاستیک نادر است. عواملی که می توانند خطر را افزایش دهند عبارتند از:
* درمان با اشعه ماورابنفش یا شیمی درمانی برای سرطان
* قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی
* استفاده از برخی داروهای تجویزی مانند کلرامفنیکل که برای درمان عفونت های باکتریایی استفاده می شود و ترکیبات طلایی که برای درمان آرتریت روماتوئید استفاده می شود.
* بیماری های خونی خاص، اختلالات خودایمنی و عفونت های جدی
* بارداری، به ندرت
پیش گیری
هیچ پیش گیری برای اغلب موارد آنمی آپلاستیک وجود ندارد. اجتناب از قرار گرفتن در معرض حشره کش ها، علف کش ها، حلال های آلی، پاک کننده های رنگ و سایر مواد شیمیایی سمی ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.
تشخیص
آزمایش های زیر می توانند به تشخیص کم خونی آپلاستیک کمک کنند:
* آزمایش خون. به طور معمول، گلبول های قرمز، گلبول های سفید و سطح پلاکت در محدوده خاصی باقی می مانند. در آنمی آپلاستیک هر سه این سطوح سلول های خونی پایین هستند.
* بیوپسی مغز استخوان. یک پزشک از یک سوزن برای برداشتن نمونه کوچکی از مغز استخوان از یک استخوان بزرگ در بدن شما مانند استخوان لگن شما استفاده می کند. این نمونه زیر میکروسکوپ بررسی می شود تا سایر بیماری های مرتبط با خون را رد کند. در کم خونی آپلاستیک، مغز استخوان حاوی سلول های خونی کمتری نسبت به حالت عادی است. تایید تشخیص کم خونی آپلاستیک نیازمند بیوپسی مغز استخوان است.
هنگامی که تشخیص مثبت کم خونی آپلاستیک را دریافت کردید، ممکن است به آزمایش های دیگری برای تعیین علت نیاز داشته باشید.
درمان
درمان کم خونی آپلاستیک، که به شدت بیماری شما و سن شما بستگی خواهد داشت، ممکن است شامل مشاهده، انتقال خون، داروها، یا پیوند مغز استخوان باشد. کم خونی آپلاستیک شدید، که در آن تعداد سلول های خونی شما بسیار پایین است، تهدید کننده حیات است و نیاز به بستری فوری دارد.
انتقال خون
اگرچه تزریق خون درمانی دائمی برای بیماری کم خونی آپلاستیک نیست، اما می تواند خونریزی را کنترل کند و با فراهم کردن سلول های خونی که مغز استخوان شما تولید نمی کند، علائم را تسکین دهد.
گلبول های قرمز. این سلول ها تعداد گلبول های قرمز خون را افزایش می دهند و به رفع کم خونی و خستگی کمک می کنند.
* پلاکت ها. به جلوگیری از خونریزی بیش از حد کمک می کنند.
در حالی که به طور کلی هیچ محدودیتی برای تعداد انتقال خون وجود ندارد، اما گاهی اوقات ممکن است با چندین بار انتقال خون مشکلاتی ایجاد شود. گلبول های قرمز حاوی آهن هستند که می توانند در بدن شما تجمع پیدا کنند و در صورت عدم درمان اضافه بار آهن می توانند به اندام های حیاتی آسیب برسانند.
با گذشت زمان بدن شما می تواند آنتی بادی هایی برای انتقال سلول های خونی ایجاد کند و آن ها را در تسکین علائم کم تر موثر کند. استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی احتمال این عارضه را کم تر می کند.
پیوند سلول بنیادی
پیوند سلول های بنیادی برای بازسازی مغز استخوان با سلول های بنیادی از یک اهدا کننده ممکن است تنها گزینه درمانی موفق برای افراد مبتلا به آنمی آپلاستیک شدید باشد. پیوند سلولهای بنیادی ، که به آن پیوند مغز استخوان نیز گفته می شود ، به طور کلی درمان انتخاب برای افرادی است که جوان تر هستند و یک اهدا کننده تطبیق دارند – بیشتر اوقات خواهر و برادر.
اگر اهداکننده ای پیدا شود، مغز استخوان بیمار شما ابتدا با پرتودرمانی یا شیمی درمانی تخلیه می شود. سلول های بنیادی سالم از اهداکننده از خون فیلتر می شوند. سلول های بنیادی سالم به صورت وریدی به جریان خون شما تزریق می شوند و در آنجا به حفره های مغز استخوان مهاجرت می کنند و شروع به ایجاد سلول های خونی جدید می کنند.
این عمل نیاز به بستری طولانی مدت در بیمارستان دارد. پس از پیوند، داروهایی برای کمک به جلوگیری از رد سلول های بنیادی اهدایی دریافت خواهید کرد.
پیوند سلول های بنیادی خطراتی دارد. بدن شما ممکن است پیوند را رد کند و منجر به عوارض تهدیدکننده حیات شود. علاوه بر این، همه مبتلایان به آنمی آپلاستیک نامزد پیوند نیستند یا ممکن است که نتوانند یک اهداکننده مناسب پیدا کنند.
سرکوب کنندههای سیستم ایمنی
برای افرادی که نمی توانند تحت پیوند مغز استخوان قرار گیرند یا برای کسانی که کم خونی آپلاستیک آن ها ناشی از یک اختلال خودایمنی است، درمان می تواند شامل داروهایی باشد که سیستم ایمنی را تغییر داده یا سرکوب می کنند (ایمونوگلوبولین ها).
داروهایی مانند سیکلوسپورین (Gengraf ، Neoral ، Sandimmune) و گلوبین آنتی تیموسیت فعالیت سلولهای ایمنی که به مغز استخوان شما آسیب می رسانند سرکوب می کنند. این به مغز استخوان شما کمک می کند تا سلول های خونی جدیدی را بهبود بخشیده و تولید کنند. گلوبولین سیکلوسپورین و آنتی تیموسیت اغلب با هم استفاده می شود.
کورتیکواستروئیدها، مانند متیل پردنیزولون (مدرول ، سولو-مدرول)، اغلب با این داروها استفاده می شوند.
اگرچه این داروها موثر هستند، اما سیستم ایمنی شما را بیشتر تضعیف می کنند. همچنین امکان بازگشت کم خونی پس از متوقف کردن این داروها وجود دارد.
محرک های مغز استخوان
داروهای خاص – شامل عوامل تحریک کننده کلونی، مانند سارگرموستیم (Leukine)، فیلگرازیم (Neupogen) و پگفیلگرازیم (Neulasta)، اپوتین آلفا (Epogen/Procrit)، و الترومبوگ (Protrombopag)- به تحریک مغز استخوان برای تولید سلول های خونی جدید کمک می کنند.
آنتی بیوتیک ها، ضدویروس ها
داشتن کم خونی آپلاستیک سیستم ایمنی شما را ضعیف می کند که شما را بیشتر در معرض عفونت قرار می دهد.
اگر کم خونی آپلاستیک دارید، برای اولین نشانه عفونت مانند تب به پزشک خود مراجعه کنید. شما نمی خواهید عفونت بدتر شود، زیرا می تواند زندگی را تهدید کند. اگر آنمی آپلاستیک شدید دارید، پزشک شما ممکن است آنتی بیوتیک یا داروهای ضد ویروسی برای کمک به پیش گیری از عفونت ها تجویز کند.
درمان های دیگر
بیماری کم خونی آپلاستیک ناشی از پرتودرمانی و شیمی درمانی برای سرطان معمولا پس از توقف این درمان ها بهبود می یابد.
زنان باردار مبتلا به کم خونی آپلاستیک با تزریق خون درمان می شوند. برای بسیاری از زنان، کم خونی آپلاستیک مربوط به بارداری پس از پایان بارداری بهبود می یابد. اگر این اتفاق نیفتد، درمان هنوز ضروری است.
سبک زندگی و درمان های خانگی
اگر کم خونی آپلاستیک دارید، از این طریق از خودتان مراقبت کنید:
* در صورت نیاز استراحت کنید. کم خونی می تواند باعث خستگی و تنگی نفس حتی با تلاش خفیف شود. در صورت نیاز استراحت کنید و استراحت کنید.
* اجتناب از ورزش های تماسی. به دلیل خطر خونریزی همراه با تعداد پلاکت کم، از فعالیت هایی که می تواند باعث افتادن یا سقوط شود، اجتناب کنید.
* محافظت از خود در برابر میکروب ها. دست های خود را به طور مکرر بشویید و از افراد بیمار دوری کنید. اگر دچار تب یا سایر علائم عفونت شدید، برای درمان به پزشک خود مراجعه کنید.
مقابله و پشتیبانی
نکاتی که به شما و خانواده تان کمک می کند تا بهتر با بیماری خود کنار بیایید عبارتند از:
* در مورد بیماری خود تحقیق کنید. هرچه بیشتر بدانید، آمادگی بهتری برای تصمیم گیری در مورد درمان خواهید داشت.
* سوالاتی بپرسید. حتما از دکترتان در مورد هر چیزی که به بیماری یا درمان شما مربوط می شود، سوال کنید. اینکار ممکن است به شما کمک کند تا آنچه دکترتان به شما می گوید را ثبت کنید یا یادداشت کنید.
* از بیان نگرانی های خود به پزشک یا سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی که شما را درمان می کنند، نترسید.
* به دنبال دریافت پشتیبانی و حمایت باشید. از خانواده و دوستان خود برای حمایت عاطفی بخواهید. از آن ها بخواهید که اهداکننده خون یا اهداکننده مغز استخوان شوند. ممکن است صحبت کردن با دیگران در مقابله با این بیماری کمک کنداز خودتان مراقبت کنید. تغذیه و خواب مناسب برای بهینه سازی تولید خون مهم است.
آماده شدن برای قرار ملاقات با پزشک
درمان آنمی آپلاستیک را با یک قرار ملاقات با پزشک مراقبت های اولیه خود شروع کنید. سپس او ممکن است شما را به پزشکی ارجاع دهد که در درمان اختلالات خونی تخصص دارد. اگر کم خونی آپلاستیک به طور ناگهانی اتفاق بیفتد، درمان شما ممکن است در اورژانس آغاز شود.
کاری که می توانید انجام دهید
فهرستی از موارد زیر تهیه کنید:
* علائم شما و زمانی که شروع شد
* اطلاعات کلیدی شخصی، از جمله هر تغییر زندگی اخیر، مانند شغل جدید، به ویژه شغلی که شما را در معرض مواد شیمیایی قرار می دهد.
* داروها، ویتامین ها و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، از جمله دوز مصرفی
* سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید
* در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستان خود را همراه خود به پزشک ببرید تا به شما در به خاطر سپردن اطلاعاتی که به شما داده می شود، کمک کند.
برای کم خونی آپلاستیک، سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
* مهم ترین علت علائم من چیست؟
* آیا علل احتمالی دیگری برای علائم من وجود دارد؟
* تشخیص اولیه شما چیست؟
* چه درمان هایی در دسترس است و کدام را توصیه می کنید؟
* آیا جایگزین هایی برای رویکرد اصلی وجود دارد که شما پیشنهاد می کنید؟
* من بیماری های دیگری هم دارم. چطور می توانم آن ها را در کنار هم به بهترین نحو اداره کنم؟
* آیا بروشور یا سایر مطالب چاپی در مورد این بیماری وجود دارد؟ مطالعهی چه وب سایت هایی را توصیه می کنید؟
از پزشک خود چه انتظاری داشته باشید؟
پزشک شما احتمالا سوالاتی از شما می پرسد، مانند:
* آیا به تازگی مبتلا شده اید؟
* آیا به طور غیر منتظره ای خونریزی داشته اید؟
* خسته تر از همیشه هستید؟
* آیا به نظر می رسد که چه چیزی علائم شما را بهبود می بخشد؟
* آیا چیزی علائم شما را بدتر می کند؟
لایف یار (Lifeyar)، یار زندگی شما